Η καθαριότητα για τον Δήμο Γαύδου αποτελεί ένα εκ των σημαντικότερων πεδίων δράσης του.
Παρά τις αντίξοες συνθήκες που επικρατούν στο νησί (ισχνή διασύνδεση με την υπόλοιπη Κρήτη, έλλειψη προσωπικού καθαριότητας, κλπ), με συγκεκριμένες ενέργειες και στοχευμένες πρακτικές, τόσο τα στελέχη του Δήμου, όσο και οι κάτοικοι του νησιού, έχουν καταφέρει μέσα σε ένα αρκετά μικρό χρονικό διάστημα να έχουν πετύχει έναν μεγαλεπήβολο στόχο∙ ένα καθαρό νησί!
Ο παραπάνω στόχος δεν είναι κάτι απλό, η επίτευξη του είναι ένα στοίχημα ζωής και ένας καθημερινός, δύσκολος, αλλά αναγκαίος αγώνας.
«Από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε ως Δημοτική Αρχή, στοχεύσαμε στο να γίνει η Γαύδος ένα πεντακάθαρο νησί. Με πολύ δουλειά, πείσμα και αφοσίωση στο στόχο, τα καταφέραμε και είμαστε περήφανοι γι’ αυτό…» Σταύρος Μαραβελάκης, Αντιδήμαρχος Γαύδου
Υποδομές – Τεχνικά μέσα
Ο Δήμος Γαύδου διαθέτει 2 απορριμματοφόρα. Το ένα μάλιστα, καταφέραμε να το αποκτήσουμε εντός του 2021 με χρηματοδότηση του προγράμματος «Φιλόδημος 2». Πρόκειται για ένα σύγχρονο απορριμματοφόρο, το οποίο αποτελεί βασικό εργαλείο της καθημερινής μας προσπάθειας σε ότι αφορά τη συλλογή των απορριμμάτων.
Επιπλέον, διαθέτουμε ένα φορτηγό με αλυσιδάκι το οποίο αξιοποιείται κυρίως στη μεταφορά των containers, ενώ πλέον το νησί διαθέτει και δύο ηλεκτροκίνητα οχήματα (ημιφορτηγά), τα οποία αξιοποιούνται πλήρως στον ευαίσθητο τομέα της καθαριότητας.
Τέλος, το ηλεκτροκίνητο press container σύμμεικτων απορριμμάτων είναι το εργαλείο που μας επιτρέπει τη συμπίεση απορριμμάτων (πρόκειται για τα απορρίμματα που απομένουν μετά τη διαλογή στην πηγή), ώστε να μην καταλαμβάνουν πολύ χώρο και να γίνεται ακόμη πιο εύκολη η μεταφορά τους με τις ελάχιστη δυνατή όχληση.
«Το περιβάλλον είναι το σπίτι μας»
Για τους σκοπούς της ανακύκλωσης και της διαλογής στην πηγή, ο Δήμος Γαύδου διαθέτει έναν (1) θρυμματιστή κλαδιών (παραχώρηση ορισμένου χρόνου από το Φορέα Διαχείρισης Σαμαριάς) και έναν ηλεκτρικό δεματοποιητή ανακυκλώσιμων συσκευασιών.
«Πρόκειται για ένα συνεχή αγώνα που δίνουμε καθημερινά. Η αμοιβή μας είναι το καλό αποτέλεσμα της δουλειάς μας και φυσικά το χαμόγελο ικανοποίησης που εισπράττουμε από τους κατοίκους του νησιού…» Μιχάλης Λαμπάκης, Αντιδήμαρχος Καθαριότητας Γαύδου
Από την θεωρία στην πράξη
Αποκομιδή απορριμμάτων
- Σύμμεικτα απορρίμματα
Η συλλογή τους σε πρώτη φάση γίνεται σε πράσινους κάδους και σε κλειστές δεμένες σακούλες στα ξύλινα δοχεία που είναι τοποθετημένα στην παραλία. Εν συνεχεία, το απορριμματοφόρο του Δήμου συλλέγει τα απορρίμματα από τους κάδους και τα τοποθετεί σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Δήμου και σε στεγανά κοντέινερ, τα οποία όταν γεμίσουν μεταφέρονται στην Κρήτη με ειδικό δρομολόγιο της ΑΝΕΝΔΥΚ και στη συνέχεια η ΔΕΔΙΣΑ αναλαμβάνει την περαιτέρω διαχείρισή τους.
- Κατά τη θερινή περίοδο, όπου το νησί επισκέπτονται αρκετές εκατοντάδες τουριστών – επισκεπτών τα σύμμεικτα απορρίμματα μεταφέρονται με ειδικά δρομολόγια της ΑΝΕΝΔΥΚ (1 φορά την εβδομάδα) στα Σφακιά.
- Κατά τη χειμερινή περίοδο τα σύμμεικτα απορρίμματα μεταφέρονται με ειδικό δρομολόγιο (1 φορά μήνα) της ΑΝΕΝΔΥΚ στα Σφακιά.
«Η δουλειά είναι χαρά. Πόσο μάλλον, όταν αυτή έχει να κάνει με τον τόπο μας και την προστασία του περιβάλλοντος…» Μανώλης Μιχελαράκης, εργαζόμενος στην καθαριότητα του Δήμου Γαύδου
- ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ – Διαλογή στην πηγή
Το μεγάλο μας στοίχημα, το οποίο με μεγάλη ικανοποίηση μπορούμε να ισχυριστούμε ότι έχουμε κερδίσει, είναι η Ανακύκλωση και η Διαλογή στην Πηγή!
- Γυαλί – Αλουμίνιο – Πλαστικό – Χαρτί – Οργανική Ύλη
Σε αρκετά σημεία του νησιού έχουν τοποθετηθεί ειδικά -εύκολα αναγνωρίσιμα- κυτία συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών (χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο, γυαλί), όπου σε πρώτη φάση επιτυγχάνεται η συλλογή των παραπάνω, σε δεύτερη η μεταφορά τους από ειδικό απορριμματοφόρο του Δήμου προς το κεντρικό σημείο αποθήκευσής τους και σε τρίτο στάδιο η μεταφορά τους με ειδικό δρομολόγιο προς τη ΔΕΔΙΣΑ.
- Γυαλί
Τα γυάλινα σκεύη απορρίπτονται στους ειδικούς μπλε κάδους και με ξεχωριστά containers μεταφέρονται στη ΔΕΔΙΣΑ.
- Αλουμίνιο
Τα κουτάκια αλουμινίου αφού συμπιεστούν (ευθύνεται κάλεσμα με οδηγίες προς τους επισκέπτες και τους κατοίκους) απορρίπτονται σε ειδικά συρμάτινα καλάθια με τη σχετική ένδειξη.
- Πλαστικό
Συμπίεση και απόρριψή τους σε ειδικά συρμάτινα καλάθια με τη σχετική ένδειξη και το καπάκι τους χωριστά
- Οργανική Ύλη (αποφάγια)
Πέραν τούτου, η ανακύκλωση στο νησί δεν σταματά μόνο στα παραπάνω υλικά, αλλά αντιθέτως επιτυγχάνεται «ανακύκλωση και διαλογή στην πηγή» σε επίπεδο υπολειμμάτων τροφών και η επαναχρησιμοποίησή τους. Η συγκεκριμένη διαδικασία επιτυγχάνεται ως εξής: οι κάτοικοι (συμπεριλαμβανομένου και των επιχειρήσεων εστίασης) συγκεντρώνουν τα υπολείμματα τροφών σε σακούλες με τις οποίες τους έχει προμηθεύσει ο Δήμος ο οποίος στη συνέχεια τις συλλέγει και αδειάζονται σε λάκκο που βρίσκεται σε συγκεκριμένο μέρος στο νησί, όπου τα ζώα των κατοίκων τρέφονται από αυτά. Βασική προϋπόθεση είναι να μην περιέχουν τίποτα πλαστικό ή οτιδήποτε πέραν υπολειμμάτων τροφών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αφενός επιτυγχάνεται η πολυπόθητη ανακύκλωση και διαλογή στην πηγή, αφετέρου «κερδίζουμε» σε επίπεδο τροφών για τα ζώα του νησιού.
“Για μας που η Γαύδος είναι ο αγαπημένος τόπος διακοπών, η διαχείριση των απορριμμάτων από το Δήμο τα δύο τελευταία χρόνια είναι μια ευχάριστη έκπληξη ! Το νησί είναι πλέον πεντακάθαρο! Όμως ο Δήμος δεν ενδιαφέρεται μόνο για την καθαριότητα στα όρια του νησιού. Διαχειρίζεται τα απορρίμματα με περιβαλλοντική υπευθυνότητα συμβάλλοντας με όλες του τις δυνάμεις στον σωστό διαχωρισμό τους. Η Διαλογή στην Πηγή σε 4 ρεύματα ανακυκλώσιμων, η χωριστή συλλογή οργανικών και η δραστική μείωση των σύμμεικτων που εξακολουθούν να παραμένουν στα χαρτιά ακόμα και για τους μεγαλύτερους Δήμους της χώρας, στη Γαύδο έγιναν πράξη ! Σε μια χώρα με τις χειρότερες επιδόσεις στην ανακύκλωση. Ο μικρότερος Δήμος μας δείχνει το δρόμο! “, Βαγγελιώ Σωτηροπούλου, επισκέπτρια της Γαύδου από το 1993
Ο Άνθρωπος
Κατ’ αυτόν τον τρόπο η ακριτική Γαύδος, το νοτιότερο άκρο της Ελλάδας και της Ευρώπης, το σταυροδρόμι δυο Ηπείρων, η νήσος με τους ελάχιστους μόνιμους ακρίτες της, έχει καταφέρει με τις πενιχρές δυνατότητες που τής εξασφαλίζονται από την πολιτεία, να προστατεύσει τον περιβαλλοντικό της πλούτο και να μετατρέψει το «σκουπίδι» σε χρήσιμο και όχι «παρασιτικό και θανατηφόρο» υλικό.
Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια όμως, παίζουν οι Άνθρωποι, όλοι αυτοί που η συνείδησή και ευαισθησία τους, τους έδωσε την ανάλογη δύναμη να βγουν μπροστά σε αυτή τη μάχη και να την κερδίσουν.
Απ’ τον Άνθρωπο-Εργάτη που καθημερινά πασχίζει να κάνει έντιμα και με ζήλο τη δουλειά του, μέχρι και όλους αυτούς που απορρίπτουν τα σκουπίδια τους εκεί που πρέπει, μέχρι σε όλους εσάς που επισκέπτεστε το νησί μας και το σέβεστε αφήνοντας πίσω σας ΜΟΝΟ …τις πατημασιές σας και μια άτυπη υπόσχεση πως θα το επισκεφθείτε πάλι!
«Τα αγαθά κόποις κτώνται» είχε πει ο Αριστοτέλης. Η αλήθεια είναι ότι μέσα σε λίγο χρόνο καταφέραμε να μιλάμε για ένα μικρό θαύμα. Δεν ήταν κάτι απλό, αλλά με προσήλωση στο στόχο και σκληρή δουλειά, τα καταφέραμε. Οι Άνθρωποι, που με ανιδιοτελή και περίσσια αγάπη για το περιβάλλον, συνέβαλλαν ώστε αυτή τη στιγμή να ζούμε σε ένα ΚΑΘΑΡΟ νησί, αυτοί οι Άνθρωποι αξίζουν το σεβασμό μας. Τους ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου που πίστεψαν στο όραμά μας, το αγκάλιασαν, το πραγματοποίησαν. Δεν σταματάμε την προσπάθεια όμως, Συνεχίζουμε ακόμη δυνατότεροι και με μεγαλύτερο πείσμα και όρεξη…», Λίλιαν Στεφανάκη, Δήμαρχος Γαύδου
Αντί επιλόγου…
Η δουλειά δεν κάνει διακρίσεις, ούτε διαλλείματα. Η Γαύδος δεν διαθέτει μόνιμο προσωπικό καθαριότητας και επειδή αρκετά συχνά συμβαίνει να μην έχει ούτε καν εργαζομένους μέσω συμβάσεων ορισμένου χρόνου, μέλη του δημοτικού συμβουλίου και εθελοντές αναλαμβάνουν δράση!
Μια εικόνα, χίλιες λέξεις…
